صرافی OTC چیست و طراحی آن چه مزایا و معایبی دارد؟

راهاندازی یک صرافی ارز دیجیتال موفق، مستلزم درک عمیق از انواع مدلهای معاملاتی است. تصمیم اصلی شما طراحی صرافی همتا به همتا (P2P) خواهد بود یا مدل صرافی-فروشگاهی (OTC)، که هر کدام مزایا و مخاطبان متفاوتی دارند.
در سطح جهانی، OTC (Over-The-Counter) بیشتر به معاملات فرابورس با حجم بالا بین نهادهای مالی اشاره دارد. با این حال، در اکوسیستم داخلی، این اصطلاح عموماً برای توصیف مدل صرافی-فروشگاهی به کار میرود؛ مدلی که در آن صرافی، خود به عنوان طرف مقابل معاملهگران عمل میکند (خرید و فروش ارزهای دیجیتال از خود صرافی).
هدف این مقاله، تمرکز تخصصی بر روی معنای رایج داخلی یعنی مدل صرافی-فروشگاهی است تا شما به خوبی درک کنید صرافی OTC چیست و بتوانید با آگاهی کامل برای طراحی آن تصمیم بگیرید. این مدل، با ویژگیها و مخاطبان خاص خود، نیازمند رویکردی متفاوت در طراحی و اجراست.
صرافی OTC چیست؟
صرافیهای (Over-the-Counter) یا به اختصار OTC، پلتفرمهایی هستند که در آنها معاملات ارزهای دیجیتال به صورت مستقیم بین یک کاربر و خود صرافی انجام میشود. به بیان ساده، کاربر ارز دیجیتال خود را از سایت خرید میکند و به سایت میفروشد.
دقیقاً برخلاف صرافیهای P2P که کاربران به طور مستقیم با یکدیگر معامله میکنند، در صرافیهای OTC، صرافی به عنوان طرف اصلی معامله (Principal) عمل میکند و به کاربران امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را میدهد. در این نوع صرافیها، قیمتها معمولاً توسط خود صرافی تعیین میشود و کاربران میتوانند با توجه به این قیمتها اقدام به خرید یا فروش کنند. این مدل در بازار داخلی اغلب برای معاملات با سرعت بالا توسط کاربران خرد مورد استفاده قرار میگیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت صرافی P2P و OTC مقاله مرتبط ما در این زمینه را مطالعه کنید.

بررسی سایت صرافی OTC و الزامات
طراحی صرافی OTC (مدل صرافی-فروشگاهی) فرصتهای بسیاری را برای کسبوکار شما فراهم میکند، اما در عین حال چالشهای خاص خود را نیز دارد. در ادامه به بررسی جامع مزایا و معایب این نوع صرافیها و نکات کلیدی برای طراحی موفق این نوع صرافی میپردازیم:
1- اهمیت نقدینگی و منابع مالی در صرافیهای OTC
بعد از آشنایی با صرافی OTC باید به این نکته توجه کنید که برای راهاندازی چنین صرافیای، در درجه اول باید لیکوئیدیتی و منابع مالی زیادی داشته باشید تا پاسخگوی حجم سفارشات کاربران خود باشید. برخلاف سایتهای P2P که عرضه و تقاضا توسط کاربران ایجاد میشود و سایت فقط یک بستر است، مدیران سایتهای صرافی OTC همیشه باید آماده خرید و فروش کاربران خود باشند و نقدینگی مورد نیاز این سفارشات را داخل سایت داشته باشند.
میزان نقدینگی مورد نیاز برای تأمین مالی سایتهای OTC بستگی به تعداد کاربران و جایگاه شما در بازار دارد و هرچه حجم و تنوع سفارشات ارز دیجیتال بیشتر باشد، تأمین ارزهای مورد نیاز کاربران نیز پیچیدهتر میشود. در سطح جهانی نیز، معاملات فرابورس (OTC) از طریق استخرهای نقدینگی عمیق (Deep Liquidity Pools) تأمین میشوند که امکان اجرای سفارشات بزرگ را فراهم میکند.
2- اهمیت UI/UX ساده در صرافیهای OTC
یکی از دلایلی که کاربران برای خرید و فروش ارز دیجیتال از سایتهای OTC استفاده میکنند، سرعت و راحتی آن است. طبیعتاً برای کاربران، خرید و فروش ارز دیجیتال در سایتهای P2P از نظر قیمت بهصرفهتر است چون قیمتها به صورت رقابتی تعیین میشود. پس اگر کاربران از سایتهای OTC استفاده میکنند، قصد دارند که معامله مورد نظر خود را با سهولت و سرعت انجام دهند؛ بنابراین، رابط کاربری و تجربه کاربری مناسب در طراحی سایت صرافی میبایست خیلی سادهتر از مدلهای پیچیده باشد.
یکی از دلایلی که کاربران برای خرید و فروش ارز دیجیتال مورد نظر خود از سایتهای OTC استفاده میکنند سرعت و راحتی آن است. طبیعتا برای کاربران، خرید و فروش ارز دیجیتال در سایتهای P2P از نظر قیمت به صرفه تر است چون قیمتها به صورت رقابتی تعیین میشود. پس اگر کاربران از سایتهای OTC استفاده میکنند قصد دارند که معامله مورد نظر خود را با سهولت و سریع انجام دهند. پس اهمیت رابط کاربری و تجربه کاربری مناسب در طراحی سایت صرافی میبایست خیلی سادهتر باشد که یکی از نکات مهم طراحی است.
3- سود بیشتر با قیمتگذاری کارمزدها توسط مدیر سایت
حساسیت کاربران روی قیمت انجام معاملات در سایت OTC کمتر است. کاربران این نوع سایت صرافی ارز دیجیتال، علاقه یا دانش سفارشگذاری در سایتهای P2P را ندارند و دنبال خرید و فروش ساده و سریع هستند. در نتیجه، سود حاصل از انجام معاملات در سایتهای OTC برای مدیران سایت بیشتر است و قیمت ارزهای مختلف بر اساس استراتژی متفاوتی قیمتی توسط مدیر سایت تعیین میشود.
4- تضمین خرید و فروش سریع و آسان
قیمت ارز دیجیتال در سایت OTC متفاوت و معمولاً مقداری بیشتر است که دلیل آن کاملا مشخص و قابل توجیه است. چراکه مدیر یک سایت OTC به نحوی به کاربران خود تضمین میدهد که تقاضای ارز دیجیتال آنها را با هر مقداری به راحتی تامین و به سرعت دراختیار آنها میگذارد. برای مثال، وقتی شما وارد یک سایت OTC میشوید، به راحتی قیمت رمز ارز مورد نظر خود را میبینید و امکان خرید هر مقداری از آن را دارید و به راحتی ثبت سفارش و معامله خود را انجام میدهید.
اما در سایتهای P2P شما معمولاً امکان خرید هر مقداری تتر به هر قیمتی را ندارید. در یک سایت P2P، موجودی توسط کاربران فعال سایت ایجاد میشود و مقدار محدودی دارد؛ یعنی ممکن است سایت P2P روی یک قیمت خاص فقط مقدار محدودی برای فروش داشته باشد. تخمین قیمت نهایی روی سایتهای P2P سختتر است و برخی کاربران ترجیح میدهند، معاملات خود را در سایت OTC راحتتر انجام دهند. سرعت بالای OTC (در مدل صرافی-فروشگاهی)، به دلیل حذف فرآیند تطبیق سفارشات و تأمین نقدینگی توسط خود صرافی است.
5- نوآوری؛ کلید موفقیت در بازار صرافیهای OTC
اگر به دنبال راهاندازی این نوع صرافی هستید، برای ورود موفق به بازار میبایست به امکان افزودن نوآوری و فیچرهای جدید به این سایت هم بیشتر توجه کنید. در حال حاضر در سایتهای OTC هم خلاقیت در حال رشد است.
از جمله این نوآوریها میتوان به افزودن استیکینگ، صندوقهای متنوع سرمایهگذاری، دسترسیهای متفاوت و امکانات جدیدتر، اخبار و مقایسه قیمتی، آلارمهای مختلف و خریدهای عمده اشاره کرد. از آنجایی که لیدرهای بازار در حال افزودن این ویژگیها به سایتهای خود هستند، شما نیز از همان ابتدای طراحی سایت OTC خوب میبایست این موارد را به عنوان فیچرهای الزامی در سایت خود قرار دهید تا جذابیت آن را برای کاربران خود بیشتر کنید.
6- پشتیبانی از ارزهای متنوع
صرافی آنلاین OTC باید از رمزارزها و شبکههای مختلفی پشتیبانی کند. در سایتهای P2P لیکوئیدیتی توسط کاربران تأمین میشود و بیشتر رمزارزهای پرطرفدار در این سایتها مورد معامله قرار میگیرند که بازار خرید و فروش قویتری دارند. ولی وقتی کاربر وارد یک سایت OTC میشود، انتظار دارد که علاوه بر ارزهایی همچون بیتکوین و تتر، ارزهای ترندی چون همستر یا داگز که در حال حاضر پرطرفدار هستند نیز در این سایت موجود باشد.
پس شما به عنوان کسی که به دنبال طراحی سایت صرافی آنلاین از نوع OTC هستید، یکی از روشهای مهم مارکتینگ شما تأمین ارزهای کمطرفدار و کوتاهمدت است که سایتهای P2P معمولاً وارد آنها نمیشوند.
7- ولتهای اختصاصی برای هر کاربر
یکی از نیازهای ضروری در طراحی سایت چنین صرافی ای، توجه به چگونگی معماری ولت است. در گذشته سایتهای OTC به صورت تک ولت کار میکردند. اما با توسعه این نوع سایتها و به دلیل مسائل امنیتی، مقرراتی و انتظار کاربران می بایست ولتها به صورت اختصاصی برای کاربران به صورت مجزا طراحی شود و صرافی توان مدیریت این تعداد ولت را داشته باشد.
مزایا و معایب راه اندازی صرافی OTC
در ابتدای این مقاله به معرفی صرافی OTC پرداختیم و شما را با ویژگی های آن آشنا کردیم. حال با توجه به نکات ذکر شده در متن، میتوان مزایا و معایب صرافی otc را به شرح زیر خلاصه کرد:

مزایای صرافی OTC
| معایب | مزایا | جنبه |
| هزینه اولیه بالا برای تأمین نقدینگی و توسعه پلتفرم | سودآوری بیشتر به دلیل کنترل بر قیمتگذاری و کارمزدها | مالی و کسبوکار |
| ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk) که در آن احتمال نکول یا عدم ایفای تعهدات توسط طرف مقابل وجود دارد | سرعت و سهولت معاملات (در مدل صرافی-فروشگاهی). کاهش تأثیر بر قیمت بازار و کاهش لغزش قیمت (در معاملات با حجم بالا) | معاملاتی |
| مسئولیتپذیری بیشتر مدیر صرافی در تأمین نقدینگی و حفظ امنیت داراییها | انعطافپذیری بالا در ارائه خدمات سفارشیسازی شده و پشتیبانی از طیف وسیعی از ارزها | مخاطب و خدمات |
| خطرات امنیتی در حفظ امنیت ولتهای کاربران. رگولاتوری پیچیده و پرهزینه | تأمین نقدینگی و اطمینان از وجود آن | امنیت و مقررات |
| رقابت بالا در بازار و نیاز به نوآوری مداوم | نوآوری و امکان پیادهسازی ویژگیهای جدید برای تمایز از رقبا | بازار |
نکات کلیدی برای موفقیت در راه اندازی صرافی OTC
1- تامین نقدینگی کافی: داشتن منابع مالی قوی برای پاسخگویی به تقاضای کاربران.
2- طراحی UI/UX ساده و کاربرپسند: برای ایجاد تجربه کاربری مثبت و جذب کاربران بیشتر.
3- پشتیبانی از طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال: برای پاسخگویی به نیازهای متنوع کاربران.
4- بهروزرسانی مداوم و افزودن ویژگیهای جدید: برای حفظ جذابیت پلتفرم و جذب کاربران جدید.
5- توجه به امنیت: پیادهسازی قویترین اقدامات امنیتی برای محافظت از داراییهای کاربران.
6- رعایت قوانین و مقررات: اطمینان از اینکه فعالیت صرافی در چارچوب قوانین و مقررات موجود انجام میشود.
7- بازاریابی موثر: برای معرفی صرافی به کاربران و جذب آنها.

هزینه ساخت صرافی OTC
تعیین یک عدد مشخص برای هزینه ساخت صرافی OTC امکانپذیر نیست، زیرا قیمت نهایی به طور مستقیم به امکانات درخواستی، پیچیدگیهای امنیتی، عمق نقدینگی مورد نیاز، تنوع ارزهای پشتیبانیشده و معماری ولتهای اختصاصی بستگی دارد. با توجه به الزامات فنی و قانونی مدل OTC، این هزینهها متغیر هستند.
برای دریافت برآورد دقیق و مشاوره رایگان متناسب با نیازهای کسبوکار خود، میتوانید با کارشناسان متخصص ما تماس بگیرید تا پس از بررسی جزئیات پروژه، از هزینه ساخت صرافی خود آگاهی یابید.
سخن پایانی
در این مقاله، به طور جامع و تخصصی سعی کردیم به شما بگوییم صرافی ارز دیجیتال OTC چیست و به بیان نحوه عملکرد این نوع صرافیها پرداختیم و شما را با مزایا و معایب و نکات کلیدی برای راه اندازی این نوع صرافی آشنا کردیم. همانطور که مشاهده کردید، صرافیهای OTC فرصتهای بسیاری را برای کسبوکار شما فراهم میکنند، اما در عین حال چالشهای خاص خود را نیز دارند.
لازم به ذکر است شرکت دیجی الفا با تجربه و تخصص بالا در طراحی سایت صرافی ارز دیجیتال، آماده است تا شما را در این مسیر همراهی کند. تیم متخصص ما با بهرهگیری از دانش و تجربه خود، به شما در طراحی و راهاندازی یک صرافی OTC حرفهای و کارآمد کمک خواهد کرد. از طراحی رابط کاربری جذاب و ساده تا پیادهسازی قویترین سیستمهای امنیتی و پشتیبانی از طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال، ما تمام جوانب را برای شما پوشش میدهیم.
اگر قصد دارید در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت کنید و به دنبال راه اندازی سایت صرافی هستید، همین حالا با ما تماس بگیرید. مشاوران ما آمادهاند تا به سوالات شما پاسخ دهند و شما را در این مسیر راهنمایی کنند.
سوالات متداول
1- صرافی خارج از بورس چیست؟
صرافی خارج از بورس (صرافی OTC) به معاملاتی گفته میشود که بدون نیاز به یک بورس متمرکز و به صورت مستقیم بین دو طرف (خریدار و فروشنده یا معاملهگر و کارگزار) انجام میگیرد. در بازار ارزهای دیجیتال، این مدل اغلب برای انجام معاملات حجیم استفاده میشود و صرافی خود به عنوان طرف مقابل معاملهگر عمل میکند (مدل صرافی-فروشگاهی).
2- آیا راهاندازی صرافی OTC نیازمند مجوزها و رگولاتوری متفاوتی نسبت به P2P است؟
بله. در مدل OTC، چون صرافی خود داراییها را در اختیار دارد و طرف معامله است، مسئولیتها و الزامات قانونی (مانند تأمین نقدینگی، مبارزه با پولشویی قویتر و گزارشدهی مالی) معمولاً بسیار بیشتر و پیچیدهتر از مدل P2P است. در مدل P2P، صرافی فقط یک بستر (Marketplace) است.
3- صرافی OTC چگونه قیمتهای خود را تعیین میکند؟
صرافیهای فروشگاهی معمولاً قیمتهای خود را بر اساس میانگین قیمتهای لحظهای در چند صرافی بزرگ بینالمللی تعیین میکنند و سپس یک اختلاف قیمت (اسپرد) یا کارمزد مشخص را به عنوان سود خود به آن اضافه میکنند. این اختلاف قیمت تضمین میکند که صرافی حاشیه سود کافی برای پوشش هزینههای تأمین نقدینگی و مدیریت ریسک داشته باشد.
4- آیا در صرافی OTC لغزش قیمت (Slippage) رخ میدهد؟
خیر، در مدل OTC لغزش قیمت عملاً صفر است، زیرا کاربر با قیمت ثابتی که توسط خود صرافی اعلام شده، معامله میکند و صرافی متعهد به فروش در آن قیمت است. لغزش قیمت عمدتاً در صرافیهای P2P یا مبتنی بر دفتر سفارش (Order Book) اتفاق میافتد که به دلیل کمبود نقدینگی، اجرای سفارش بزرگتر از حد انتظار باعث حرکت قیمت میشود.
5- آیا سادگی UI/UX به معنای محدود بودن امکانات در طراحی صرافی OTC است؟
خیر. سادگی UI/UX به معنای تمرکز بر جریان خرید و فروش سریع و حذف پیچیدگیهای غیرضروری است. با این حال، همانطور که اشاره شد، صرافیهای OTC میتوانند فیچرهای پیشرفتهای مانند صندوقهای سرمایهگذاری، استیکینگ، یا آلارمهای قیمتی را در بخشهای مجزا ارائه دهند تا کاربرانی که به دنبال خدمات ارزش افزوده هستند نیز پوشش داده شوند.
6- تفاوت اصلی در درآمدزایی بین صرافی P2P و OTC چیست؟
درآمدزایی صرافی P2P عمدتاً از طریق دریافت کارمزد تراکنش (Fee) است، بدون ریسک قیمتگذاری. اما درآمدزایی صرافی OTC (مدل فروشگاهی) از طریق حاشیه سود یا اسپرد (Spread) است که بین قیمت خرید و فروش اعمال میکند، که پتانسیل سود بالاتری دارد اما با ریسک تأمین نقدینگی و نوسان قیمت همراه است.